یکی از راه حل های اساسی برای درمان زخم، توجه به نوع پانسمان و تعویض پانسمان در فواصل زمانی مشخص میباشد. سوختگی یکی از مشکلاتیست که علاوه بر درد زیاد، میتواند زخم ها و جراحت های عمیقی با خود به همراه داشته باشد. پانسمان سوختگی یکی از راهکارهای بهبود سوختگی و کوتاه تر شدن زمان نقاهت بیمار میباشد. از آنجایی که مراجعه به کلینیک و بیمارستان برای افرادی که دچار سوختگی شده اند، به سختی ممکن است، پانسمان سوختگی در منزل میتواند یک راهکار اساسی در جهت بهبود وضعیت بیمار به شمار برود.
در چه مواردی نیاز به پانسمان سوختگی در منزل احساس میشود؟
متاسفانه بسیاری از مواد شیمیایی و طبیعی میتوانند باعث بروز سوختگی در سطح بدن شوند. از جمله تماس مستقیم با منابع حرارتی و.. میتوانند باعث بروز سوختگی شوند. منابع حرارتی مانند آتش، بخار آب، مایعات داغ، تماس با سطوح داغ از جمله شناخته شده ترین عوامل سوختگی هستند، در حالی که موارد دیگری همچون برخورد با مواد شیمیایی مانند اسیدها یا مواد پاک کننده فاضلاب، سیمان، برق گرفتگی، تابیدن اشعه ماورابنفش به سطح پوست، برخورد صاعقه و… همگی میتوانند در بروز سوختگی موثر باشند.
آشنایی با درجه های سوختگی پوست
طبقه بندی نوع و شدت سوختگی این امکان را فراهم میکند تا پزشک در سریع ترین زمان، بهترین روش درمانی را بر اساس آسیب وارد شده به پوست انتخاب کرده و درمان را آغاز کنند. به طور کلی درجه بندی سوختگی به 3 دسته طبقه بندی میشود.
سوختگی درجه یک که خفیف ترین نوع سوختگی است در اثر آفتاب سوختگی، یا برخورد غیرمستقیم با جسم داغ اتفاق میافتد. این نوع از سوختگی باعث آسیب های جدی نشده و تنها علائم آن قرمز شدن و سوزش در ناحیه سوخته است.
نوع دوم از سوختگی علاوه بر درگیر شدن لایه بالایی، بر لایه پایینی پوست نیز تاثیرگذار بوده و علاوه بر سوزش، تورم، قرمزی و تاول را نیز ممکن است تجربه کنید.
نوع سوم و بیشترین نوع آسیب دیدگی به پوست، سوختگی درجه سه است که به سه لایه پوست آسیب میزند. در چنین شرایطی ممکن است غدد چربی، غدد عرق و فولیکول های مو به طور کلی از بین بروند و به پایانه های عصبی زیر پوست آسیب دائمی وارد کنند. از این رو ممکن است بیمار در نواحی دچار سوختگی درد احساس نکند، اما عدم رسیدگی به سوختگی میتواند عوارض جبران ناپذیری با خود به همراه داشته باشد.
علائم و عوارض سوختگی چه هستند؟
علائم سوختگی بسته به نوع رسیدگی، شدت سوختگی و درجه سوختگی میتواند متفاوت باشد. یکی از نکاتی که اطرافیان بیمار باید به آن توجه کنند، این است که علائم سوختگی میتواند در روزهای نخست، بدتر شوند. بنابراین سرعت عمل در درمان و پانسمان سوختگی در منزل یا کلینیک میتواند از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کند. علائم سوختگی عبارتند از:
- سوزش و درد
- تورم
- تاول
- کبود شدن یا بی رنگ شدن سطح پوست
همانطور که اشاره شد، عمیق ترین نوع سوختگی، سوختگی های درجه سه هستند که میتواند بیشترین آسیب را به پوست وارد کند و در مواردی باعث مرگ و میر افراد شوند. در هر حال توجه به سوختگی و تعویض پانسمان سوختگی در منزل از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که میتواند باعث ایجاد عفونت بر روی زخم شود.
به همین دلیل توجه به شستشوی محل سوختگی و پانسمان سوختگی در منزل اهمیت زیادی پیدا میکند. برخی از عوارض و مشکلاتی که ممکن است در اثر سوختگی درجه سه ایجاد شود، عبارتند از:
- اختلال در ریتم قلب (ناشی از سوختگی الکتریکی)
- فشار خون پایین و ایجاد شوک به بدن
- کم آبی بدن
- ایجاد زخم و تورم در بافت ها
- نارسایی اندام و ارگان ها
- عفونت شدید که در مواردی منجر به قطع عضو میشود.
سوختگی را پانسمان کنیم یا نه؟
یک باور عمومی وجود دارد که تمام زخم ها نیازی به پانسمان ندارند و وقتی در معرض هوای آزاد قرار می گیرند، سرعت بهبودشان افزایش می یابد. این مورد می تواند برای زخم های جزئی و سطحی واقعیت داشته باشد، اما در مورد زخم سوختگی این مورد صدق نمی کند. سوختگی در جمله زخم هایی است که با پانسمان کردن، سرعت بهبودشان افزایش می یابد. زیرا پانسمان زخم را مرطوب نگه می دارد و از خشک شدن آن جلوگیری می کند. این حفظ رطوبت به بهبود سریع تر زخم سوختگی کمک می کند. علاوه بر این، پانسمان مانند یک محافظ از برخورد زخم و تاول ایجاد شده بر اثر سوختگی، با لباس و اجسام، مراقبت می کند.
نکات مهم قبل از پانسمان سوختگی در منزل
همانطور که میدانید سوختگی میتواند مشکلات زیادی را برای فرد بیمار ایجاد کند. به همین دلیل توصیه میشود در صورت بروز سوختگی، هرچه سریعتر نسبت به درمان و پانسمان سوختگی اقدام شود. در ادامه به نکاتی که باید قبل از پانسمان سوختگی در منزل رعایت شود، پرداخته شده است:
- در صورتی که سوختگی شدید است، باید از آب یا سرم های نمکی برای شستشو و جلوگیری از عفونت زخم، استفاده کرد. علاوه بر این میتوان از گاز استریل برای پوشاندن محل سوختگی استفاده کرد.
- اگر فرد دچار سوختگی درجه 3 شده باشد، برای درمان باید به بیمارستان منتقل شود.
- یکی از مشکلات شایع که در سوختگی ها میتواند آزاردهنده باشد، عفونت است. عفونت میتواند با ترکاندن تاول، استفاده از گاز استریل غیر بهداشتی یا تعویض نکردن پانسمان سوختگی ایجاد شود.
- توصیه میشود به هیچ صورت به طور خودسرانه از لوسیون ها و کرم ها برای درمان سوختگی استفاده نکنید.
- سوختگی های شدید باید تحت نظر پزشک درمان شوند و نمیتوان در منزل به درمان این نوع از سوختگی ها پرداخت.
انواع پانسمان سوختگی در منزل
به طور کلی پانسمان سوختگی در منزل به دو روش سنتی و مدرن انجام میشود. در روش سنتی از یک لایه گاز استریل غیر چسبناک استفاده میشود و در پانسمان مدرن لایه استریل شامل انواع مواد و داروهاییست که به بهبود زخم کمک میکند. به طور معمول در ترکیبات این لایه از آلژینات، هیدروکلوئید، فوم، هیدروژل و… استفاده میشود.
یکی از شاخص های اصلی برای پانسمان سوختگی این است که زخم را مرطوب نگه داشته و باعث خشکی بیش از حد اطراف زخم نشود. به همین دلیل زمانی که اطراف زخم خشک میشود باید از پانسمان هایی که رطوبت را به آن برمیگرداند، استفاده کرد.
پانسمان سوختگی در منزل به سه نوع اصلی طبقه بندی میشود.
- پانسمان جاذب
همانطور که از نام این مدل پانسمان سوختگی مشخص است، از این نوع پانسمان برای جلوگیری از ترشح اگزودا استفاده میشود. این مدل از پانسمان ها به دلیل ظرفیت جذب آب بالایی که دارند، در فواصل زمانی طولانی تری نیاز به تعویض دارند. شناخته شده ترین انواع پانسمان جاذب، پانسمان فومی و آلرژینات میباشند.
- پانسمان رطوبت دهنده
یکی از مدل های سوختگی باعث ایجاد زخم های خشک شده و میتواند روند درمان سوختگی را افزایش دهد. به همین منظور از پانسمان هایی استفاده میشود که زخم را مرطوب نگه میدارد و به درمان سریعتر زخم منجر میشود. پانسمان هیدروژل برای حفظ رطوبت زخم های ناشی از سوختگی یکی از بهترین گزینه ها شناخته میشود.
- پانسمان آلرژیت
بهترین و جدیدترین نوع پانسمان برای بهبود زخم های ناشی از سوختگی، پانسمان آلرژیت است که علاوه بر مرطوب نگهداشتن محیط اطراف زخم، از ایجاد عفونت و ترشحات ناشی از زخم، جلوگیری میکند. امروزه در اکثر مواقع برای پانسمان سوختگی در منزل از پانسمان آلرژیت استفاده میشود.
مراحل درمان و پانسمان سوختگی در منزل
همانطور که اشاره شد، پانسمان سوختگی برای سوختگی های شدید درجه 3 و بیشتر از آن نیاز است و برای تعیین سوختگی و انجام مراقبت های اولیه لازم است که به بیمارستان مراجعه شود. اما در بسیاری از موارد روند درمان و رفع سوختگی طولانی شده و مراقبت های نهایی و پانسمان سوختگی در منزل نیز باید انجام شوند. در چنین شرایطی کمک گرفتن از یک پرستار حرفه ای میتواند به بهبود وضع بیمار و افزایش سرعت در درمان سوختگی منجر شود. در ادامه به صورت خلاصه به آموزش مراحل پانسمان سوختگی در منزل پرداخته میشود.
- در اولین مرحله پیش از انجام پانسمان، باید دست های خود را به دقت با آب و صابون بشویید.
- تهیه تجهیزات کامل از جمله گاز استریل تمیز و پانسمان مناسب با زخم، قیچی را باید در نظر داشت.
- بر اساس پیشنهاد پزشک معالج بر روی سوختگی از پماد یا کرم آنتی بیوتیک استفاده کنید تا از بروز عفونت بر روی سطح پوست جلوگیری شود.
- بر روی محل سوختگی از دو لایه گاز استریل یا پانسمان مورد نیاز استفاده کرده تا از نفوذ میکروب به محل زخم جلوگیری کنید.
- پانسمان نباید خیلی سفت یا خیلی شل انجام شود چرا که میتوند در هر دو صورت به زخم آسیب وارد کند.
- بهتر است تا بهبود کامل زخم، زخم در معرض تماس با آب قرار نگیرد.
- برای جلوگیری از عفونت، پانسمان سوختگی در منزل باید به طور میانگین سه بار در روز تعویض شود.
- اگر پانسمان بر روی زخم چسبیده باشد، میتوان با مرطوب کردن پانسمان با محلول نمکی، به راحتی پانسمان را از روی زخم جدا کرد.
تعویض پانسمان سوختگی در منزل
همان طور که در قسمت قبل توضیح داده شد، پانسمان زخم سوختگی باید چند بار در طول روز تعویض شود. اما فردی که دچار سوختگی شده است، نمی تواند چند بار در طول روز به مراکز درمانی مراجعه کند تا پانسمان زخم خود را تعویض کند. به همین دلیل درخواست پرستار برای تعویض پانسمان سوختگی در منزل، می تواند بهترین راه حل باشد.
پانسمان سوختگی در منزل توسط طلوع طب
در این مقاله به طور کامل به شناسایی سوختگی و انواع سوختگی پرداخته شد. بعد از آن علائم و عوامل موثر در سوختگی به اختصار تشریح شدند. بعد از آن به نکاتی که پیش از پانسمان سوختگی باید رعایت شوند، پرداخته شد. در نهایت انواع پانسمان سوختگی و مراحل انجام پانسمان سوختگی در منزل به دقت شرح داده شدند. از آنجایی که سوختگی میتواند باعث بروز مشکلات زیادی شود و تعویض پانسمان سوختگی در منزل یکی از اصلی ترین روش های درمان سوختگی به شمار میرود. مجموعه طلوع طب به همین منظور میتواند به بیماران و بستگان آنها با اعزام پرستار به منزل نسبت به پانسمان سوختگی در منزل و سایر خدمات، کمک کند تا در کوتاه ترین زمان بهبود پیدا کنند. شما میتوانید برای پانسمان سوختگی در منزل و یا دریافت سایر خدمات با کارشناسان مجموعه طلوع طب به شماره تلفن 02188692880 تماس حاصل نمایید.
برای درخواست خدمات پانسمان در منزل فرم زیر را پر کنید تا در سریعترین زمان با شما تماس بگیریم.
